آرشه هشت پر ویولن درجه یک

آرشه یا کَمانه وسیله‌ای است که از آن برای نواختن ساز‌های زهی استفاده می‌شود.

شامل یک چوب است که به دو سر آن موی دُم اسب متصل شده‌ است. مو‌ها در نوک آرشه با قطعه‌ای از جنس عاج یا استیل به چوب آن می‌چسبند. در ته ساز قطعه‌ای به نام موگیر، که از چوب و صدف ساخته شده، کشیدگی مو‌های ساز  را تنظیم می‌کند. موگیر با پیچ به چوب ساز  متصل می‌شود.

تاریخچهٔ استفاده از این ساز  به‌طور قطع مشخص نیست. در یونان باستان نامی و تصویری از آرشه وجود ندارد، اگرچه قرن‌ها در اروپا یونان را خاستگاه این ساز  می‌دانستند. این اشتباه به علت ترجمه اشتباه مضراب به ساز حاصل شده بوده. قدیمی‌ترین تصویر از ساز در یک کتاب مذهبی در اسپانیا از قرن ۱۱ میلادی به دست آمده.

اما قدیمی‌ترین نام از آرشه در یک سفرنامه به زبان عربی یافت شده. در سفرنامه‌ای که برای خلیفه هارون الرشید نوشته شده نوازندگان رومی در حال نواختن‌سازی با یک کمان گزارش شده‌اند.

خوارزمی نیز پیش از آن در کتاب مفاتیح العلوم در قرن ۱۰ میلادی ذکر کرده که در خراسان رباب را با این ساز  می‌نوازند. این گزارش می‌تواند ثابت کند که نوازندگی با آرشه خیلی پیشتر از این گزارش رواج داشته. آثاری نیز در چین باستان به استفاده از آرشه اشاره دارند که صحت آن‌ها قطعی نیست.

یک تئوری دربارهٔ آرشه می‌گوید که استفاده از آن در چین آغاز شده، بعد به ایران و روم و بیزانس رسیده و از آنجا از آفریقای شمالی به اسپانیا رسیده‌است. تئوری دیگر می‌گوید که استفاده از کمانه در چهار مرکز چین، ایران، بیزانس و اسپانیا مستقل از هم در حدود قرن‌های ۹ و ۱۰ میلادی شکل گرفته‌است. هیچ‌کدام از این دو تئوری تاکنون به اثبات نرسیده‌اند.